Marx'ı dünyalaştıran büyük asya pratiği

Marx’ın 19. yüzyıl pratiklerine dayanarak ürettiği devrim teorisi, 20. yüzyılın Asya, Afrika ve Latin Amerika pratiklerinde dünyalılaştı. 19. yüzyılda Avrupa’da Marx’ın hayaleti dolaşıyordu. Bugün Atlantik emperyalistleri Marx’ın hayaletini Asya’da görüyorlar. 130 yıl önce öldü ama Asya’da Marx hayaleti dolaşıyor.

Karl Marx, 130 yıl önce bugün hayata gözlerini yumdu.
Yıl 1883, 19. yüzyılın sonlarıydı. Ama O, 20. yüzyılı sezdi. Hayatının son yıllarında Rusça ve Türkçe öğrenmeye başladı ve gözlerini Çin’e dikti.

20. yüzyılın devrimlerinin anadilleri: Rusça Türkçe ve Çince
20. yüzyılın başlarına bakınız.
1905: Rusya’da başarısız demokratik devrim.
1908: Türkiye’de başarılı Hürriyet Devrimi.
1907-1909: İran Demokratik Devrimi.
1910: Meksika’da Demokratik Devrim.
1911: Çin’de Demokratik Devrim.

Artık devrimin dili; Rusça, Türkçe, Çince idi.
Atlantik merkezli devrimler çağı arkada kalmıştı.
1900’lerin ilk on yılındaki birinci dalgadan sonra, Cihan Savaşının sonunda ikinci Asya dalgası geldi.
1917 Şubat ve Ekim: Rusya’da demokratik devrim ve işçi-köylü-asker devrimi.
1920: Türkiye’de Kemalist Devrim.
1927-1949: Çin’de Millî Demokratik Devrim ve sosyalizme yöneliş.
Marx, 19. yüzyılda Avrupa’lı olarak doğdu, ama hayatının son yıllarında gözleri Asya’da idi.

Türk köylüsü onu utandırmadı
Özdemir İnce dostumuz, bir süredir Marx’ın Türkiye yazılarına dikkat çekiyor.
Marx, Balkanlar’a ve Anadolu’ya bakarken, Türk köylüsünün çalışkanlığına, ahlâkına ve sağlam karakterine göndermelerde bulunuyordu.
Türk köylüsü onu utandırmadı. Bizim İstiklâl Savaşımız, aslında bir köylü savaşıydı.
Marx’ın Türkiye yazılarını yeniden incelemeliyiz. Değerli dostumuz Muzaffer Erdost, Marx’ın Doğu Sorunu üzerine incelemelerini 1970’li yıllarda yayımlamıştı.
Marx, Türk halkındaki cevheri görmüştü. Kemalist Devrimin Mahmut Esat Bozkurt gibi devrimci düşünürleri ve eylem adamları da, Marx’taki Türk sevgisini gördüler. Mahmut Esat Bozkurt’un Marx’taki Türkseverliği konu alan yazısını Aydınlık yayımlamalıdır.
Marx, Türk halkının tarihten gelen birikiminin farkındaydı. O’nun İslam uygarlığı ve Asya’daki imparatorluklar ve büyük ordular örgütleme geleneği üzerine görüşleri bugüne kadar derinlemesine ele alınmadı.
Engels ile mektuplaşmalarında Asya’daki Türk-Moğol imparatorluklarının büyük ordular örgütleme yeteneğindeki sırrı merâk ettiğini ve araştırdığını görüyoruz. En sonunda bu olayı meta ekonomisiyle, dolayısıyla uygarlıkla açıklamışlardır. Batıdaki önyargıları geçersiz kılan bir açıklamadır bu.
Marx’ın Türk sevgisinin derinliğinin Asya’lı köklere kadar uzandığı anlaşılıyor. Bu konuyu aydınlatmak için Almanca yazıları masanın üzerinde duruyor ve gündemimizdedir.

Marx’ı dünyalılaştıran büyük Asya pratiği
İnsanlık, Marx’ın ölümünden 130 yıl sonra Asya Çağına girmiş bulunuyor.
Asya çağı kapitalizmin yeni bir dönemi olmayacaktır. Bu büyük olayı, kapitalizmin başını çeken merkezin yer değiştirmesi olarak açıklayanların yanıldığını göreceğiz. Onlar yerkürenin Milli Demokratik Devrimler çağında olduğunu anlamadılar. Sosyalizmin bir çırpıda geleceği teorilerine saplandı kaldılar. O nedenle kapitalizmi aşacak süreçleri göremiyorlar.
Yeni bir kamucu uygarlık yükseliyor. İnsanlık, kapitalizm içinde çözemeyeceği sorunlarla karşı karşıyadır ve elbette süreç aşamalıdır. Millî Demokratik devrimlerden arasız devrimlerle sosyalizme açılış Çin örneğinde yaşanıyor.
Marx, Ricardo, Adam Smith gibi kaynaklardan beslenerek kapitalizmi açıkladı ve Avrupa devrimlerinin pratiğini teorileştirdi. O’nun bilimi sermaye sınıfının ideolojik önyargılarından arınmıştı, has bilimdi, başka deyişle pratiğin bilimiydi.
Ancak onun ölümünden sonra Bilimsel Sosyalizm Asyalılaştı; böylece Avrupa’nın sınırlarını aşarak dünyalılaştı. Burada Türk Devriminin rolünü de görmek gerekir. Herkes görüyor da, bizim yabancı hayranı kimliksiz solcularımız göremiyor.
Marx’ın 19. yüzyıl pratiklerine dayanarak ürettiği devrim teorisi, 20. yüzyılın Asya, Afrika ve Latin Amerika pratiklerinde dünyalılaştı.
19. yüzyılda Avrupa’da Marx’ın hayaleti dolaşıyordu.
Bugün Atlantik emperyalistleri Marx’ın hayaletini Asya’da görüyorlar.
130 yıl önce öldü ama Asya’da Marx hayaleti dolaşıyor.

Doğu Perinçek 17 Mart 2013